Ιστορική αναδρομή

Οι αρχές της Γιαννιώτικης Λαϊκής Τέχνης ξεκινούν περίπου με την ιστορία της πόλης των Ιωαννίνων. 

Από αναφορές γνωρίζουμε ότι το ασήμι δουλεύεται στα Ιωάννινα από τα χρόνια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας καθώς επίσης και τουρκικά έγγραφα μας δείχνουν ότι το 1430 ο κλάδος της ασημουργίας βρίσκεται στην ακμή του.  

Καθ΄ όλη την διάρκεια της ιστορίας υπάρχουν στοιχεία για την εμπορική και την εξαγωγική δραστηριότητα προϊόντων αργυροχοΐας από τους Γιαννιώτες Τεχνίτες σε περιοχές όπως το Βελιγράδι, την Βενετία, το Βουκουρέστι, την Πράγα, την Βιέννη ακόμη και στα Σκόπια και την Ρωσία. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι τα Γιαννιώτικα τυπογραφεία της Βενετίας της Κωνσταντινούπολης προσπορίζουν βιβλία στα Ιωάννινα. Από αυτά, τα εκκλησιαστικά και κυρίως τα ευαγγέλια επενδύονται με ασημένια καλύμματα των Ηπειρωτικών εργαστηρίων. Το επενδεδυμένο στο 16ο αιώνα βυζαντινό ευαγγέλιο της Μολυβδοσκεπάστου που εκτίθεται στο Βυζαντινό Μουσείο αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα της τέχνης του 16ου αιώνα. Στη Μονή Σίμωνος Πέτρας του Αγίου Όρους βρίσκεται κάλυμμα Ευαγγελίου, έργο του Σουγδουρή και στο Εθνικό Μουσείο Τέχνης του Βουκουρεστίου βρίσκεται ασημένιο ποτήριο του 1671 με σλαβική γραφή και την υπογραφή Σουγδουρή. Στη Μονή Σινά σώζεται ασημένιος πολυέλαιος, έργο των αδερφών Σουγδουρή, Σερμπάνου και Ευσταθίου του 1752. Παράλληλα παρουσιάζεται μεγάλη παραγωγή κοσμικών αντικειμένων που είναι διάφορα χρηστικά αντικείμενα όλων των κατηγοριών. Δίσκοι, πιατέλες, βάσεις ποτηριών και ένθετα σε ξύλο διακοσμητικά. Εξαρτήματα αντρικής χρήσης (ράβδοι, ταμπακέρες, πίπες κλπ) και γυναικεία κιβωτίδια. Ιδιαίτερη ζήτηση παρουσιάζουν τα αργυρά γυναικεία και αντρικά κοσμήματα σε πολλές τεχνικές.     
 

Παραδοσιακές τεχνικές

Σήμερα, στα Γιάννενα υπάρχουν περίπου 80 εργαστήρια που εξακολουθούν να παράγουν χειροποίητα έργα τέχνης με παραδοσιακές τεχνικές όπως είναι:
 

• Τα περίφημα σκαλιστά σκεύη
• Σκαλιστά εκκλησιαστικά αντικείμενα όπως καντήλια και εικόνες
• Τα χυτά προϊόντα όπως κουτάλια γλυκού και σερβίτσια
• Τα χυτά φωτιστικά
• Τα συρματερά ή φιλιγκράν κοσμήματα και σκεύη όπου κατασκευάζονται εξ  ολοκλήρου από σύρμα στριμμένο σε σχέδια, όλο με το χέρι. Τεχνική η οποία είναι γνωστή από τα προ Χριστού χρόνια. 
• Τα γνωστά Βυζαντινά και Αρχαϊκά κοσμήματα

Τα τελευταία χρόνια δημιουργήθηκε το ΚΕΝΤΡΟ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗΣ ΒΙΟΤΕΧΝΙΑΣ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ (ΚΕ.ΠΑ.Β.Ι.). Το κέντρο αποτελείται από 44 εργαστήρια αργυροχοΐας και σκοπό έχει ανάπτυξη των εργαστηρίων αργυροχοΐας και την προβολή και ανάδειξη των γιαννιώτικων προϊόντων αργυροχοΐας.